Wojciech Wierzejski Wojciech Wierzejski
595
BLOG

Ziemkiewicz, Giertych, Piłka, Kuraszkiewicz - o Dmowskim

Wojciech Wierzejski Wojciech Wierzejski Polityka Obserwuj notkę 0

 Na wczorajszej konferencji CRSiO o aktualności myśli Romana Dmowskiego zaprezentowano różne ideowe punkty widzenia, ale i różne dziedziny przywoływano z dorobku przywódcy Endecji. Różne punkty widzenia i różne dziedziny bo: 

(1)Daniel Pawłowiec z pasją obalał trzy mity pokutujące współcześnie o Dmowskim, a mianowicie, że był on (a)rusofilem, (b)zdystansowanym wobec Kościoła i religii oraz (c)propagatorem myślenia quasi-totalitarnego (a przynajmniej autorytarnego). Pawłowiec przedstawił Dmowskiego wprost przeciwnie: jako (a)gardzącego moskiewskim prymitywizmem, (b)lojalnego wobec Kościoła ortodoksyjnego katolika i (c)demokratę (choć nieufnego wobec liberalizmu i szalejącego parlamentaryzmu). Pawłowiec dokonał więc swoistej apologii Dmowskiego z pozycji katolickich, „zachodnich” i demokratycznych.

 (2)Prof. Maciej Giertych dowodził, że Dmowski potrafił zmieniać strategie polityczne i iść wbrew obiegowym opiniom całego społeczeństwa. Formułował jeden program dla wszystkich podzielonych rozbiorami ziem i miał wolę po temu, żeby do tego programu przekonać większość Narodu. Dmowski ukazany został jako mąż stanu w najlepszym tego słowa znaczeniu: odpowiedzialny za naród i państwo, przeciwny rozruchom, powstaniom i rewolucjom, ale jednocześnie kreślący wielkie ambitne plany na przyszłość. Giertych ukazał więc Dmowskiego jako realistę, stratega ale i wyważonego państwowca.

 (3)Rafał Ziemkiewicz najwięcej walorów aktualności Dmowskiego widzi w jego zdolności mobilizacji szerokich kręgów społeczeństwa, zwłaszcza tych z warstw niższych – włościańskich, plebejskich, robotniczych. Wykształcił się w wyniku wielkiej pracy ideowo-wychowawczej Endecji nowoczesny Naród. Naród prawdziwie „wszechpolski” w znaczeniu – nie tylko obejmujący Polaków ze wszystkich zaborów, ale i ze wszystkich warstw społecznych. Dmowski Ziemkiewicza jest zatem politycznym wychowawcą Narodu i genialnym organizatorem mas plebejskich.

 (4)Robert Kuraszkiewicz wpisał Dmowskiego w bardzo współczesne i przez to jak najbardziej aktualne wyzwania strategiczne, geopolityczne, społeczne i ustrojowe Polski. Pokazał, jak metody analizy, które stosował Dmowski mogą i dziś być użyteczne. Dmowski Kuraszkiewicza to bardzo nowoczesny myśliciel, podejmujący najbardziej aktualne wyzwania i rozwiązujący je w duchu interesów narodowych.

 (5)Marian Piłka oczytał Dmowskiego z perspektywy wielkich zagrożeń cywilizacyjnych i moralnych. Jednoznacznie opowiedział się za integracją pierwiastków chrześcijańskich i narodowych w jeden spójny chrześcijańsko-narodowy nurt myślenia o Państwie i Cywilizacji. Dmowski według Piłki broniłby dziś rodziny, życia, małżeństwa monogamicznego i tradycji religijnej.

 (6)Marian Szołucha analizował koncepcje ekonomiczne Dmowskiego. Pokazywał, które jego przewidywania się sprawdziły, a które były nie trafione oraz które pomysły (np. zniesienie ubezpieczeń społecznych, redukcja aparatu biurokratycznego) i na ile są realne w dzisiejszej rzeczywistości. Dmowski to zwolennik taniego Państwa, wolności gospodarczej, ale przy zastrzeżeniu respektowania gospodarczych interesów Państwa.

 (7)Rafał Zgorzelski z przekąsem zauważył, że Dmowski pewnie wolałby, żebyśmy dziś nie organizowali konferencji o nim samym, ale o Polsce i jej roli w świecie. Podjął zagadnienia geopolityczne i geostrategiczne (relacje Polski z Niemcami, z całą UE, z Rosją i Dalekim Wschodem) i odczytał Dmowskiego jako realistę twardo stępującego po ziemi.

 (8)Wojciech Wierzejski zanalizował trzy obszary, w których myśl Dmowskiego wydaje się najbardziej oryginalna, twórcza i aktualna: (a)z filozofii politycznej – polityczno-kulturowa koncepcja Narodu, (b)z etyki – koncepcja etyki narodowej, wreszcie (c)z myśli ustrojowej – bardzo nowocześnie i przekonująco zarysowany model relacji Państwo – Kościół (nie klerykalny, ale pełen wzajemnego szacunku i zakładający ścisłą współpracę np. w dziedzinie wychowania w szkołach). Dmowski to wielki filozof polityczny, oryginalny etyk i twórczy myśliciel państwowy.

 Nikt z prelegentów nie próbował wpisywać Dmowskiego we współczesne podziały partyjne. Owszem przejawiały się glosy w dyskusji, czy myśl Dmowskiego może być interpretowana jako integralnie prawicowa (konkretnie: na prawo od PiS), czy centrowa (pomiędzy PiS a PO, a ściślej - ponad tym podziałem), ale czyniono to raczej celem (uwspółcześniającej) ilustracji pewnych jego konkretnych decyzji strategicznych, niż jako argument w polemikach o słuszności tej czy innej drogi politycznej osób odwołujących się dziś do Dmowskiego.

 I tu ujawnił się jeden z ważniejszych walorów tej Konferencji – pokazaliśmy, że można rozmawiać o polityce, o ideach, strategiach i kierunkach polityki polskiej, biorąc całkowicie w nawias fikcyjne spory na dzisiejszej scenie politycznej, ale też nie próbując na siłę wpisywać Dmowskiego w jakieś żenujące partyjniackie przepychanki. Dmowski to myśliciel i nauczyciel oferujący swoje idee każdemu, bez względu na afiliację partyjną, byleby tylko uczeń miał otwarty umysł oraz szczerą odwagę myślenia wbrew obiegowym opiniom.

 (Wkrótce będzie opublikowana broszura z referatami wygłoszonymi na Konferencji).

 

Doktor nauk społecznych (ISP PAN), etyk, filozof polityki. Absolwent Wydziału Filozofii i Socjologii UW. Studiował też prawo na UAM w Poznaniu i zarządzanie na SGH w Warszawie. Ukończył studia z rolnictwa na SGGW i studia z nauk o polityce w Collegium Civitas/ISP PAN. W latach 1999-2000 Prezes Młodzieży Wszechpolskiej. 2002 - 2004 Radny Sejmiku Mazowieckiego i Wicemarszałek Województwa Mazowieckiego. 2004 – 2005 poseł do Parlamentu Europejskiego; 2005 - 2007 poseł na Sejm RP. Autor książek: "Zamach na cywilizację", "Naród, Młodzież, Idea", współautor wielu broszur poświęconych krytyce konstytucji UE, ideologii narodowej, zagadnieniom obrony życia i rodziny. Żonaty, dwoje dzieci. Pisuje też na: wierzejski.bog.onet.pl; i na Fronda.pl: http://www.fronda.pl/blogi/wierzejski,2279.html

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Polityka